Ancak bazı iş grupları raporlama yükümlülüklerine ilişkin endişelerini dile getiriyor.
Eurostat'a göre, AB'de kadınlar 2023 yılında erkeklerden ortalama yüzde 12 daha az kazanmaya devam edecek. Üye devletlerin Haziran 2026'ya kadar ulusal yasalarına dahil etmeleri gereken AB'nin Ücret Şeffaflığı Direktifi, cinsiyetler arası ücret farkını ele almayı amaçlıyor.
Ancak birtakım iş grupları bazı hükümlere karşı çıkıyor ve 50'den az çalışanı olanlarla sınırlandırmak yerine 100 ila 250 çalışanı olan şirketler için bir muafiyet talep ediyor.
Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) şeffaflığın engellenmesinin AB'li kadınlara yılda en az 4,8 milyar euroya mal olacağını ve bunun potansiyel olarak 7,2 milyar euroya yükseleceğini hesapladı. Bu da kadın başına yıllık 465-700 euroya denk geliyor.
Bu çabalara rağmen, işe alım platformu Indeed'e göre, Almanya da dahil olmak üzere Avrupa'nın en büyük ekonomilerinden bazılarında iş ilanlarında maaş şeffaflığı yüzde 20'nin altında oranlarla çok düşük kalıyor.
ETUC Genel Sekreter Yardımcısı Isabelle Schömann, "Avrupa Komisyonu, yakında yayınlayacağı Kadın Hakları Yol Haritasında eşit ücreti destekleyecek güçlü tedbirlere yer vermelidir," dedi.
"Eşitlik şeffaflıkla gelişir. Ayrımcılığa ne kadar çok ışık tutabilirsek, adaletsizliği gidermek için o kadar çok eylemi zorlayabiliriz."
ETUC, Avrupa'da 100 ila 250 arasında çalışanı olan ve şeffaflık muafiyetine tabi olabilecek şirketlerin toplamda 10 milyondan fazla kadın istihdam ettiğini tahmin ediyor.
Schömann, "Şirketler düzenlemelerin aşırı yükü altında oldukları kartını oynuyorlar ancak çok uzun zamandır düşük ücretle aşırı yük altında olan kadın işçilerdir," dedi.
ETUC, şeffaflığın kadın çalışanlar ve sendikaları için cinsiyetler arası ücret farkını azaltmada çok önemli bir kaldıraç olduğunu vurguluyor.
KOBİ'lerdeki kadınlar yılda 465-700 euro kaybedebiliyor
ETUC, ücret şeffaflığı gerekliliklerinin cinsiyete dayalı ücret farkını yüzde 15 oranında azaltması halinde, 100 ila 249 çalışanı olan işletmelerde çalışan 10,4 milyon kadın için farkın yıllık 4.640 eurodan 3.944 euroya düşeceğini tespit etti. Bu da kadın başına yaklaşık 700 euro ya da toplamda 7,2 milyar euro kazanç anlamına geliyor.
Daha muhafazakâr bir tahmin olan yüzde 10'luk bir azalma ile cinsiyetler arası ücret farkı yıllık 4.176 euroya düşecek ve her bir kadın yaklaşık 465 euroluk bir artış sağlayacaktır. Bu durumda, küçük ve orta ölçekli işletmelerdeki bu çalışanların ücret şeffaflığının dışında bırakılması yıllık 4,8 milyar euroya mal olacaktır.
Raporlama yükümlülükleri
ETUC, lobi grubu BusinessEurope'un Komisyon'un Ücret Şeffaflığı Direktifi kapsamındaki şirketlerin çoğunluğunu cinsiyete dayalı ücret farkı raporlama gerekliliklerinin dışında tutmasını savunduğunu belirtiyor. BusinessEurope, AB'nin Rekabet Gücünü Yeniden Kazandırmak için Düzenleyici Yükün Azaltılması başlıklı raporunda, "bu maddenin kapsamının 250'den az çalışanı olan tüm KOBİ'leri raporlama yükümlülüklerinin dışında bırakacak şekilde değiştirilmesi gerektiğini" öne sürdü.
"BusinessEurope cinsiyetler arası ücret farkının azaltılmasına yönelik makul tedbirleri desteklemektedir. Ne yazık ki, Ücret Şeffaflığı Direktifi şirketlere çok ağır ücret raporlama yükümlülükleri ve anlaşılmaz gereklilikler getiriyor...ki bu da cinsiyet eşitliği davasını ilerletmeyecektir. Bu çok açık bir şekilde gerekli basitleştirme vakasıdır," dedi.
Maaş şeffaflığı en iyi ekonomilerde önemli farklılıklar gösteriyor
Indeed'e göre, 2024 yılı sonu itibariyle altı Avrupa ülkesi arasında maaş şeffaflığının en yüksek olduğu ülke, maaş bilgisi içeren iş ilanlarının yüzde 70'ine sahip olan Birleşik Krallık.
Fransa'da maaş şeffaflığı yüzde 51 ile yüzde 50 sınırının biraz üzerindeydi. Hollanda ve İrlanda'da ise bu oran yüzde 40-45 arasında değişiyor.
Ancak, Almanya (yüzde 16) ve İtalya (yüzde 19) şeffaflık oranlarının yüzde 20'nin altına düşmesiyle önemli ölçüde geride kalmış durumda.
Büyük farklılıkların ardındaki nedenler
Indeed Hiring Lab ekonomisti Lisa Feist, Euronews Business'a yaptığı açıklamada, "Avrupa genelinde maaş şeffaflığı konusunda büyük bir tezat var," dedi.
"İşgücü piyasalarının belirgin farklılıkları var ve ücret konusunda kendi tarihleri ve kültürleri var," diyen Feist, sektörel yapı ve ücret belirleyen kurumlardaki farklılıkların da bu çok farklı şeffaflık seviyelerine muhtemelen katkıda bulunduğunu açıkladı.
"Anketler, maaşların tartışılmasındaki rahatlık düzeylerinin Avrupa genelinde önemli ölçüde farklılık gösterdiğini ve AB direktifinin ulusal hukuka aktarılmasının birçok piyasa katılımcısı için önemli bir değişim olduğunu ortaya koyuyor."
Şeffaflık kadınları ve marjinal grupları destekliyor
Feist ayrıca, maaş şeffaflığının cinsiyetler arası ücret farkının giderilmesindeki kilit rolünü de vurguladı. "İster iş ilanlarındaki maaş verileri yoluyla ister işe alım sürecinin başlarında olsun, maaş şeffaflığı işverenler ve adaylar arasındaki bilgi asimetrisini azaltmaya yardımcı olur," dedi.
Kadınların ve diğer marjinal grupların genellikle gayri resmi ağlara daha az erişimi olduğunu ve iddialı bir şekilde müzakere ettikleri için cezalarla karşı karşıya kalabileceklerini belirterek şunları ekledi: "Maaş bilgilerinin önceden verilmesi, ücret müzakerelerindeki konumlarını güçlendirir ve daha adil sonuçlar elde edilmesini sağlar."
Maaş şeffaflığı yüksek ücretli işlerde en düşük seviyede
Gerçekten de veriler, maaş şeffaflığının yüksek ücretli mesleklerde en düşük olduğunu ortaya koyuyor. Analiz edilen altı ülke arasında temizlik ve sanitasyon en yüksek şeffaflığa sahipken, bunu şoförlük, eğitim ve öğretim ile gıda hazırlama ve hizmetleri takip ediyor.
Buna karşılık, endüstri mühendisliği, yazılım geliştirme, bilgi tasarımı ve dokümantasyon, proje yönetimi ve hukuk en az şeffaf iş kategorileri arasında.
Yüksek ücretli sektörlerdeki işverenler maaşları açıklamaya daha az meyilli. Bu eğilim Hollanda hariç beş ülkede tutarlı.
Örneğin, Fransa'da maaş şeffaflığı düşük ücretli işlerde yüzde 68 iken, yüksek ücretli pozisyonlarda yüzde 39'dur. Bu eğilim İrlanda'da daha da güçlüdür: yüzde 57'ye karşı yüzde 18.
(Yukarıdaki yazı Euronews sitesinden alınmıştır.)
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar
[email protected]
Kaynak: RSS