Artan Hindistan-Pakistan çatışması Türkiye'de diplomasi trafiğini hızlandırdı; küresel riskler ekonomik piyasaları tetikte tutuyor. Türkiye'nin dış politikasında atılan adımlar ve ekonomideki muhtemel etkileri gelin detaylı olarak ele alalım.
Hindistan-Pakistan arasındaki gerilimin Türkiye'ye siyasi etkileri nasıl olacak?
Türkiye, Hindistan'ın Pakistan'a yönelik füze saldırıları sonrası krize diplomatik adımlarla dahil oldu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 7 Mayıs'ta Pakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı İshak Dar ile telefonda görüştü. Görüşmede Pakistan-Hindistan çatışmasının son gelişmeleri ele alındı. Türkiye bu tür temaslarla gerginliğe ilişkin bilgi alışverişi ve itidali destekleyen adımlar atmaya çalışıyor.
Türkiye'nin diplomatik girişimleri
Hindistan'ın Pakistan'da saldırı düzenlemesinden sonra Ankara hızlı diplomatik temaslar başlattı. Fidan'ın Pakistanlı mevkidaşıyla yaptığı görüşme, Türkiye'nin bölgedeki ilk diplomatik hamlesi oldu. Dışişleri kaynakları, görüşmede iki ülke arasındaki durumun endişeyle paylaşıldığını ve gerilimin tırmanmasının önlenmesine dönük adımların değerlendirildiğini belirtiyor. Türkiye, bölgeye yönelik endişelerini uluslararası platformlarda da dile getirebilir.
Türkiye-Pakistan ilişkilerinin rolü
Türkiye ile Pakistan arasındaki uzun dönemli yakın dostluk ve stratejik iş birliği, kriz sürecinde öne çıkıyor. Resmi açıklamalara göre, Türkiye-Pakistan ilişkileri 1947'den beri "yakın dostluk ve kardeşlik" anlayışı üzerine kuruludur. İlişkiler 2009'da Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi ile kurumsallaştırılmıştır. Bu köklü ortaklık çerçevesinde Türkiye, geleneksel müttefiki olan Pakistan'a destek vermeyi sürdürürken gerilimin tırmanmasını önlemek için arabuluculuğa eğilebilir.
Hindistan-Pakistan arasındaki gerilimin Türkiye'ye ekonomik etkileri nedir?
Hindistan-Pakistan gerilimi, küresel piyasalarda güvenli liman varlıklara yönelişi tetikledi. Uzmanlar, bu tür çatışmaların yatırımcıların riskli varlıklardan çıkarak dolar ve altına yönelmesine neden olabileceğini vurguluyor. Gerilim haberleriyle birlikte başta ABD doları ve altın fiyatları değer kazandı. 7 Mayıs itibarıyla dolar/TL kuru 38,64 civarında işlem görürken, gram altın yaklaşık 4.209 TL seviyesine yükseldi. Türkiye'de Borsa İstanbul'da ve global piyasalarda volatilite artışı gözlendi; yatırımcılar güvenli liman arayışını artırdı.
Ticaret ve tedarik zincirin aksayabilir mi?
Türkiye'nin dış ticaretinde Hindistan çok daha büyük bir partner konumunda. 2023'te Türkiye'nin Hindistan ile dış ticaret hacmi yaklaşık 9,57 milyar dolar düzeyindedir. Buna karşın Türkiye-Pakistan ticaret hacmi 1,0 milyar dolara yakındır. Bu veriler, Hindistan'ın ekonomik büyüklüğünü gösteriyor. Şu an için çatışma doğrudan Türkiye'nin dış ticaretini kesintiye uğratacak ölçüde olmasa da, Hindistan küresel tedarik zincirinde kritik bir kavşaktır. Uzmanlar, Hindistan'ın küresel altın piyasasındaki yüksek payı ve bölgedeki tarım stratejik konumunun, çatışmanın emtia fiyatlarında sert dalgalanmalara yol açabileceğine işaret ediyor. Türkiye enerji ve hammadde ihtiyacını büyük ölçüde ithalata bağımlı olarak karşıladığı için enerji ve tarım ürünleri fiyatlarındaki artış, iç talep ve enflasyon üzerinde ek baskı yaratabilir.
Ülke
2023 Ticaret Hacmi (milyar $)
Hindistan
9,57
Pakistan
1,00
Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı verileriticaret.gov.trticaret.gov.tr.
Coğrafi etkiler de göz ardı edilmemeli
Gerilimin daha da tırmanması, Türkiye'nin tarım ve gıda arzını da etkileme potansiyeline sahip. Bilimsel çalışmalara göre Hindistan-Pakistan arasında nükleer çatışma senaryoları, atmosfere salınacak parçacıklarla dünya çapında "nükleer kış" etkisi yaratabilir. Bu durumda küresel sıcaklıkların birkaç derece düşmesi ve yağışların %15-30 azalması bekleniyor. Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle bu iklim değişikliklerinden doğrudan etkilenebilir; azalan yağış ve düşen sıcaklık tarımsal verimde ciddi düşüşlere, dolayısıyla gıda üretiminde azalmaya ve fiyatlarda yükselişe yol açabilir. Bu riskler, Türkiye'nin gıda güvenliği stratejileri üzerinde yeniden düşünülmesini gerektirebilir.
Kaynak: RSS