Jeotermal Enerji Derneği (JED) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kındap, YEKDEM kapsamı dışına çıkan jeotermal santrallerin ekonomik zorluk yaşadığını açıkladı. Kındap, baskılanmış döviz kuru ve yüksek girdi maliyetleri nedeniyle fiyatlarda üst sınır değil, alt sınırın belirlenmesi gerektiğini vurguladı.
YEKDEM dışı santraller zarar ediyor
2010-2020 yılları arasında kurulu gücünü yüz kat artıran jeotermal enerji sektörü, on yıllık Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) süresini tamamlayan santrallerle birlikte ekonomik olarak zorlanıyor. 2022’den beri sabit kalan Piyasa Takas Fiyatı (PTF), sektörde üretim maliyetlerinin altında kaldı. Kındap, bu nedenle YEKDEM dışındaki santraller için kilovatsaat başına en az 8 cent taban fiyat talep ettiklerini belirtti.
Mevcut fiyatlama yatırım kararlarını olumsuz etkiliyor
Kındap, jeotermal yatırımcısının yüksek döviz bazlı maliyetlerle karşı karşıya olduğunu belirtti. Bu durumun yeni yatırım kararlarını olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Nükleer santraller için verilen 12,5 cent alım garantisiyle kıyaslandığında, jeotermalin desteklenmesi gerektiğini söyledi.
YEKDEM dışındaki santraller okyanusta tek başına kalıyor
Kındap, “YEKDEM dışına çıkan jeotermal santraller 7/24 enerji üretmesine rağmen kilovatsaat fiyatı 6,5-7 cent aralığında kalıyor. Sistem kullanımı ve dengeleme maliyetleriyle fiyat 6 cent’e kadar düşüyor. Bu da santrallerimizi sürdürülemez kılıyor.” dedi. Bu nedenle taban fiyatın 8 cent’in altına düşmemesi gerektiğini kaydetti.
Jeotermalin yaşam döngüsü ve sürdürülebilirlik önemi
Jeotermal santrallerin ömrünün 10 yılın çok üzerinde olduğunu belirten Kındap, bu sürenin kısa sayıldığını ifade etti. Ayrıca, taban fiyat uygulamasının jeotermal kaynakların korunmasını ve sürdürülebilir yatırımların artmasını sağlayacağını dile getirdi.
Kurulu gücü artırma potansiyeli yüksek
Türkiye’de 1735 MW kurulu güce sahip jeotermal enerji, yüksek kapasite faktörü ve iklim koşullarından bağımsız çalışma özellikleriyle önem taşıyor. Kındap, önümüzdeki birkaç yıl içinde kurulu gücün 5 bin MW’a çıkabileceğini belirtti. Yatırım ikliminin iyileştirilmesi halinde sektörün büyüme potansiyelinin yüksek olduğunu söyledi.
2025’te YEKDEM dışı santral oranı artacak
JED Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kındap, 2024 sonunda kurulu gücün yüzde 11’inin YEKDEM kapsamından çıkacağını ve 2025 sonuna kadar bu oranın yüzde 36’ya ulaşacağını bildirdi. Teşvik dışı kalan bu santrallerin yerine yeni projelerin devreye alınmasının planlandığını ifade etti.
